دکتر محمدجعفر طالب پور

راهکار اول:
????????????
تعیین کنید که آیا شما واقعا فرد تنبلی هستید یا گاهی تنبلی فعالیت‌های شما را تحت الشعاع قرار می‌دهد.

بسیاری از افراد فعال زمانی که وقت آزادی را استراحت می‌کنند و یا پروژه‌ای برای انجام دارند که هنوز پایان نیافته است، خود را فردی تنبل تلقی می‌کنند. در فرهنگ «پرمشغله» ما انجام کاری که از آن لذت می‌برید گناه کبیره محسوب می‌شود. بنابراین همه به آسانی می‌توانند خود را متقاعد کنند که تمرکز کافی روی کار ندارند، به اندازه کافی فعالیت نمی‌کنند و سودمند نیستد. قبل از این که سعی خود را در رفع معضل تنبلی آغاز کنید رفتارهای خود را مرور کنید و مطمئن شوید مشکل شما تنبلی است.

روانشناس لئون اف سلتزر پیشنهاد داده است که واژه تنبل از واژگان جامعه مدنی حذف شود یا حداقل در توصیف شخصیت یک فرد از این واژه استفاده نشود. وی توضیح داد زمانی که فرد مشکلاتی در زمینه نظم و انضباط، انگیزه، احساس سلامتی و شادابی و … دارد پنهان کردن این معضلات در پس لغت تنبلی موجب می‌شود که تشخیص و بهبود فرد دشوارتر شود. او می‌گوید:

«تجربه من چه به عنوان یک فرد عادی و چه یک درمانگر من را به این نتیجه رسانده است که استفاده از واژه تنبلی به عنوان توضیح یک رفتار یا شخصیت انسانی بی‌فایده است. تنبل نامیدن یک فرد یا نکوهش و به واسطه این خصلت یا حتی مثلا اخراج او از کار بواسطه تنبلی تنها یک بازی کلامی و ساده‌ترین راه برای توصیف عدم علاقه یا عدم فعالیت یک فرد در حوزه‌ای خاص است. در چنین حالتی از دید من تنبلی بیشتر با فرد توصیف کننده تناسب دارد تا فرد توصیف شونده. به صورت خلاصه، از دید من این توصیف تحقیرکننده که معمولا به عنوان وضعیت پیش‌فرض یک فرد مورد استفاده قرار می‌گیرد، تا حدودی به درستی درک نشده است.»

اگر تنبلی در واقع هیاتی بی‌فایده از یک مشکل دیگر است، بهتر است شروع به شناسایی آن مشکل اصلی کنید. سعی کنید به کمک برخی نرم‌افزارهای ردیابی زمان بفهمید که وقت خود را چگونه صرف می‌کنید. یا مثلا به سادگی در یک برنامه صفحه گسترده (مثلا اکسل) به مدت یک هفته یادداشت کنید که هر ساعت خود را چگونه می‌گذرانید، زمانی که داده‌ها جمع شدند نوبت به تقسیم مشکل به دسته‌های مختلف است:

??نظم و انضباط شخصی:
اگر برنامه مشخصی دارید اما در زمان مهین شده نمی‌توانید آن را انجام دهید شاید در نظم زمانی و اولویت‌بندی کارها مشکل دارید. در این صورت راه‌حل‌هایی به شما کمک می‌کنند که شامل ترفندهایی باشند که از پرت شدن حواس شما جلوگیری کنند و یا راه‌هایی که برای تقویت اراده و تمرکز شما تاثیرگذار باشند.
??انتظارات غیرواقعی:
اگر برنامه مشخصی دارید و موفق به انجام آن شده‌اید اما هنوز احساس تنبلی می‌کنید، احتمالا بیش از حد به خودتان سخت می‌گیرید. همه ما می‌خواهیم کارها انجام شود اما فراموش نکنید که بهتر است هر از چند گاهی کمی از سرعت کارها بکاهید و کمی آرامش داشته باشید.
??انگیزه:
اگر برنامه شما خالی است یا اکثر زمان‌ها را به خواب یا تفریح می‌پردازید احتمالا مشکل انگیزه دارید. مشکل بی‌انگیزه‌گی که همه ما در بازه زمانی خاصی آن را تجربه کرده‌ایم ممکن است به این دلیل باشد که نمی‌دانیم از زندگی چه می‌خواهیم و یا شاید در حال دست‌وپنجه نرم کردن با افسردگی هستیم.
بدیهی ست که نحوه برخورد شما با تنبلی بستگی به عامل اصلی ایجاد آن دارد و برای هر فرد منحصر به خودش است. مستقل از این‌که راه‌حل خاص مورد نظر شما چیست، زمانی را صرف بررسی نقاط ضعف خود کنید و با یک برنامه روی تقویت این نقاط کار کنید.