خودکشی تدریجی
خودکشی تدریجی
دکتر محمدجعفر طالب پور
با وجود پیشرفت های چشمگیر و ارزشمندی که محققان و پژوهشگران در تشخیص و درمان سرطان ریه به دست آورده اند، این بیماری هنوز هم شایع ترین علت مرگ ومیر ناشی از سرطان در مردان و زنان است.
از بین عوامل مستعدکننده شناخته شده مانند سن، جنس، تماس با مواد شیمیایی و صنعتی، آلاینده های محیطی بخصوص آلودگی هوا و عوارض شغلی، مصرف سیگار و سایر مواد دخانی، مهم ترین عامل مستعدکننده (Risk Factor) برای ابتلابه سرطان ریه است و تقریبا تمام انواع سرطان ریه با مصرف سیگار مرتبط هستند.
در مقایسه با تومورهای خوش خیم ریوی که تنها 5 درصد تومورهای ریه را تشکیل می دهند، ارتباط تومورهای بدخیم ریه با مصرف سیگار قوی تر است. از خصوصیات مهم سرطان ریه، انتشار نسبتا سریع سلول های سرطانی به اندام ها و بافت های خارج ریوی مانند مغز استخوان، کبد، غدد لنفاوی، استخوان و مغز است. رشد سریع تومور به گونه ای است که در برخی موارد تومور اولیه در صورت عدم پیگیری و درمان، در کمتر از 5/1 سال، دو برابر می شود. طول عمر پنج ساله بیماران، حتی در صورت تشخیص بموقع و استفاده از روش های درمانی مناسب پایین بوده و تنها 8درصد مبتلایان بیش از 5 سال عمر می کنند.
آمارها چه می گویند؟
آمارها نشان می دهند که از هر 10 نفری که به سرطان ریه مبتلامی شوند، 9 نفر آنها (90 درصد) سیگاری بوده اند و از هر 8 نفری که به علت این بیماری فوت می کنند، 7 نفر (87 درصد) سیگار مصرف می کرده اند که آماری بالاو هشداردهنده است. جالب تر آن که آقایان سیگاری قهار (مردانی که به طور مداوم و طولانی مدت و به مقدار زیاد سیگار می کشند) ، حدود 20 برابر مردان غیرسیگاری در معرض ابتلابه سرطان ریه هستند و این آمار در مورد زنان 5 برابر است. این اختلاف واضح بین زن و مرد، ممکن است مربوط به تفاوت نوع سرطان ریه در جنس های مختلف و میزان ارتباط انواع مختلف سرطان ریه با مصرف سیگار باشد.
الگوی مصرف سیگار نیز تعداد نخ سیگار مصرفی در روز، سال های مصرف سیگار، نوع سیگار مصرفی، عادات غیربهداشتی و پرخطر همراه مانند مصرف مواد مخدر در زن و مرد یکسان نیست.
اگرچه سرطان ریه در سنین زیر 35 سالگی، چندان شایع نیست؛ ولی مصرف سیگار در جوانی، احتمال ابتلابه این سرطان آن هم در سنین پایین تر را افزایش می دهد و اکثر بیمارانی که در سنین پایین تر مبتلامی شوند، افرادی هستند که از دوران جوانی و حتی نوجوانی آلوده سیگار شده اند. نکته دیگر آن که به موازات کاهش سن ابتلابه این بیماری در افرادی که از جوانی سیگاری بوده اند، احتمال مرگ و میر ناشی از سرطان ریه نیز در آنها افزایش می یابد؛ بنابراین ترک سیگار در هر سنی، بویژه اجتناب از مصرف سیگار در دوران جوانی و نوجوانی و کاهش آمار سیگاری ها در این محدوده سنی، گامی اساسی در کاهش آمار سرطان ریه و کاهش مرگ و میر ناشی از آن است.
تاثیر منفی سیگار در درمان
مصرف سیگار، حتی در سیر درمانی، میزان پاسخ به درمان و میزان موفقیت پروتکل های درمانی مانند اعمال جراحی برداشتن ضایعه سرطانی، شیمی درمانی و اشعه درمانی و در مجموع در فرجام بیماری نیز تاثیری منفی دارد. برای مثال ممکن است به علت عوارض مصرف سیگار مانند اختلال عملکرد ریه و سیستم تنفسی بیمار، بیماری های قلبی ــ عروقی ناشی از مصرف سیگار، آسیب سیستم ایمنی و دفاع طبیعی بدن انجام عمل جراحی برای برداشتن ضایعه سرطانی مقدور نبوده یا با موفقیت همراه نباشد و بیمار از این روش درمانی و شانس بهبودی محروم شود.
از آنجاکه مصرف سیگار با شیوه زندگی فرد مرتبط بوده از موضوعاتی که در بحث شیوه زندگی بدان توجه زیادی می شود مصرف سیگار است، افراد سیگاری علاوه بر عوارض مصرف سیگار و خطر ابتلابه سرطان ریه و سایر بدخیمی ها، از اثرات سوء اشکالات شیوه زندگی مانند عادات تغذیه ای نامناسب، استرس و تنش های روحی ــ روانی نیز مصون نبوده و از این جهت نیز در معرض ابتلابه بیماری های دیگری مانند فشارخون، اضافه وزن و چاقی، بیماری های قلبی ــ عروقی و افزایش غیرطبیعی چربی های خون بوده که همگی می توانند میزان موفقیت روش های درمانی در آنان را تحت تاثیر قرار داده و بالطبع میزان مرگ و میر ناشی از سرطان ریه را افزایش دهند.
سیگار نه تنها برای ابتلابه سرطان ریه یک عامل و فاکتور مستعدکننده قوی است، بلکه در درمان بیماری، میزان مرگ ومیر ناشی از آن نیز موثر است و افراد سیگاری با رفتار و عادت ناپسند مصرف سیگار، خود را در سراشیبی سقوطی رها می کنند که سرطان ریه تنها یکی از فرجام های تلخ و دردناک آن است و در این انتحار و خودکشی تدریجی، نه تنها سلامت خود را تهدید کرده و خود را در معرض ابتلابه انواع و اقسام بیماری های مختلف قرار می دهند، بلکه اطرافیان غیرسیگاری خود را نیز که ناخواسته و بی گناه در معرض آلودگی دود سیگار آنها قرار می گیرند، به دنبال خود می کشند و سلامت و بهداشت آنها را تهدید می کنند.